Ból zęba to jedna z dokuczliwych dolegliwości, utrudniająca codzienne funkcjonowanie i pogarszająca ogólne samopoczucie. Jak sobie z nim radzić i jak doraźnie uśmierzyć ból?

Sposoby na ból zęba

Dolegliwości bólowe, których źródłem są zęby, to powszechny problem, dotyczący pacjentów w różnym wieku.
Wśród ich najczęstszych przyczyn wymienia się:

• próchnicę – jest to stan zakażenia bakteryjnego, wynikający z nieodpowiedniej higieny jamy ustnej lub niewłaściwej diety. Zęby narażone są na ciągły kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, a w tym – drobnoustrojami i zanieczyszczeniami pochodzącymi z rozdrabnianego nimi pożywienia. Namnażaniu bakterii sprzyja także spożywanie cukru, stąd powszechna opinia, że słodycze sprzyjają chorobom zębów;
• ubytki pochodzenia niepróchnicowego – powstające np. na skutek niewłaściwego szczotkowania, nagromadzenia płytki nazębnej itd.;
• urazy mechaniczne – mogą powstawać na skutek gryzienia twardych produktów lub w sytuacjach niezwiązanych z jedzeniem, np. podczas upadku;
• nadwrażliwość zębiny – zębina to tkanka zlokalizowana pod szkliwem zębów, jej nadwrażliwość objawia się nagłym, krótkotrwałym bólem na skutek działania czynników zewnętrznych, takich jak słodki lub kwaśny pokarm czy wysoka lub niska temperatura;
• zapalenie miazgi zębowej – zakażenie głębszych warstw zęba, będące przeważnie wynikiem nieleczonej, zaawansowanej próchnicy;
• stan zapalny okolic przyzębia – destrukcja tkanek pozostających w bezpośrednim sąsiedztwie z zębami;

Dolegliwość nigdy nie pojawia się bez przyczyny, dlatego zawsze wymaga konsultacji ze stomatologiem.

Co na ból zęba zastosować doraźne, jeszcze przed wizytą u dentysty? Silny ból nie tylko utrudnia jedzenie, ale też znacząco pogarsza ogólne samopoczucie i nie pozwala normalnie funkcjonować. Jego pojawienie się wymaga zwykle natychmiastowej reakcji.

Większość pacjentów w pierwszej kolejności sięga po środki przeciwbólowe, warto jednak wiedzieć, jakie substancje wykazują skuteczność i co rzeczywiście pomaga na ból zęba.

Tabletki na ból zęba

Wiele osób na ból zęba sięga po tabletki przeciwbólowe. Jakie zastosować, by szybko zniwelować dokuczliwe dolegliwości?

Substancjami najpopularniejszymi są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), w tym – powszechnie wybierany ibuprofen, kwas acetylosalicylowy oraz nieopioidowe leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol.

NLPZ są lekami pierwszego wyboru, jeśli podłożem problemu jest zapalenie. Tabletki na ból zęba zawierające substancję przeciwzapalną, w pewnym stopniu nie tylko walczą z objawami, ale też ich przyczyną, nie zawsze jednak okazują się skuteczne.

Jeśli z jakiegoś powodu przyjmowanie paracetamolu i NLPZ jest przeciwwskazane lub zwyczajnie nieskuteczne, sięgnąć można po silne leki przeciwbólowe na ból zęba dostępne bez recepty, np. metamizol. Jego działanie przeciwzapalne jest słabsze niż np. ibuprofenu, jednak silnie zwalcza dokuczliwy ból (nawet taki, z którym nie radzą sobie inne leki OTC).
[!art-banner!]

Metamizol zaliczany jest do nieopioidowych leków przeciwbólowych i zalecany do krótkotrwałego leczenia bólu ostrego oraz gorączki opornej na działanie innych substancji.

Tabletki na ból zęba z metamizolem w wielu przypadkach skutecznie uśmierzają ból, jednak nie usuwają jego przyczyny, mogą być zatem stosowane wyłącznie doraźnie, do momentu wizyty u lekarza i rozpoczęcia specjalistycznego leczenia.

Domowe sposoby na ból zęba

Oprócz tabletek bez recepty na ból zęba zastosować można domowe sposoby. Podobnie, jak środki przeciwbólowe dostępne OTC, nie mogą one zastąpić specjalistycznego leczenia, jednak można za ich pomocą próbować zwalczać ból do momentu wizyty u lekarza.

Popularne sposoby na ból zęba to:

• zimne okłady – miejscowo i chwilowo zmniejszają czucie, prowadzą do zwężenia naczyń krwionośnych, a tym samym niwelują ból;
• płukanie jamy ustnej roztworem wody utlenionej – ma za zadanie usunąć z zębów namnażające się drobnoustroje odpowiedzialne za powstanie stanu zapalnego i dolegliwości bólowych;
• płukanie naparem o działaniu przeciwzapalnym – starym, domowym sposobem na stan zapalny zęba jest płukanie naparami z ziół takich jak rumianek czy szałwia. Hamują one rozwój zapalenia i łagodzą objawy.

Warto pamiętać, że skuteczność domowych metod zależy w dużej mierze od podłoża powstałego problemu. Jeśli jest to rzeczywiście stan zapalny, rumianek czy szałwia mogą pomóc, jednak w przypadku ubytku i odsłonięcia głębszych tkanek zęba zastosowanie ciepłego naparu może wzmóc dolegliwości.

Nie zaleca się również takich zabiegów jak zatruwanie zęba domowym sposobem. Jakąkolwiek ingerencję w tkankę lepiej pozostawić specjaliście, ponieważ brak umiejętności i fachowej wiedzy może być groźny dla zdrowia.

Gdzie z bólem zęba w weekend?

Wielu stomatologów przyjmuje pacjentów z ostrym bólem zęba poza kolejnością, wiedząc, jak dokuczliwa to dolegliwość i wymagająca natychmiastowej interwencji.

Problem pojawia się, gdy ból zacznie się w dzień świąteczny lub inny dzień wolny od pracy, kiedy większość gabinetów dentystycznych jest zamknięta.

Gdzie z bólem zęba w weekend? Istnieją miejsca całodobowej opieki stomatologicznej (ich listę w danym mieście najłatwiej znaleźć z Internecie), gdzie można udać się bez względu na dzień oraz jego porę. Pomoc tam udzielana jest nawet nocą, jeśli dolegliwości są nie do wytrzymania.

Czy z bardzo silnym bólem można udać się na SOR? Są wyjątkowe sytuacje, w których pacjenci z bolącym zębem zostają przyjęci na szpitalny oddział ratunkowy. Przeważnie dzieje się tak, gdy bólowi towarzyszą inne niepokojące objawy, takie jak wysoka gorączka i dreszcze. Należy pamiętać, że w takich przypadkach zakażenie może stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia i pomocy szukać trzeba nawet w szpitalu.

Powiązane artykuły:

Ból dziąsła – przy zębie i na końcu szczęki. Co stosować? >>
Ból zęba – pulsujący i po leczeniu kanałowym. Jaki silny lek? >>
Silny ból głowy – przyczyny. Jak sobie pomóc? >>

Autor: Justyna Gabrysiak-Kula

Konsultacja merytoryczna: Konsultacja merytoryczna: lekarz rodzinny Marta Falcman-Sobczak